دربارهی راستیاد
راستیاد، تارنمای اختصاصیِ کشف، ثبت و مستندسازی، تدقیق و اطلاعرسانی دربارهی جنایات حکومت جمهوری اسلامی در دههی شصت، با تمرکز بر سال ۱۳۶۰ است. تنها چند روز پس از وقوع انقلاب بهمن ۱۳۵۷، رژیم تازهتأسیس بهسرعت اقدام به حذف و اعدام مخالفان سیاسی و فکری خود کرد؛ سرکوب و کشتاری که در سال ۱۳۶۰ به اوج رسید. لزوم سرکوب گسترده و فراگیر مخالفان که تنها به نام تهدید انقلاب و با هدف تضمین بقای نظام تازهتأسیس انجام میشد، اقدامات همهجانبه برای یکپایه کردن حکومت و گسترش فضای ارعاب عمومی را توجیه میکرد. استراتژی محوریِ سرکوب و حذف مخالفان در آن دوران بهطور مشخص مبارزان آزادیخواه را که عمدتاً دارای گرایش سیاسی چپ و برابریخواه بودند، هدف قرار داد. بر همین اساس، مبارزان آزادیخواه با اتهاماتی از جمله بغی، محاربه، افساد فیالارض، دستهدسته به جوخههای اعدام سپرده شدند. دولت جمهوری اسلامی، در ابتدا اسامی و در مواردی عکسهای مخالفان اعدامشده را در روزنامههای رسمی منتشر میکرد؛ اما رفتهرفته ابتدا به پنهانسازی جنایات و پس از آن به معدوم کردن اسناد و حقایق مربوط به کشتار مخالفانِ سیاسی پرداخت. اقداماتی نظیر ثبت نکردن یا حذف نام و مشخصات جانباختگان در سامانهی آرامستانها، تخریب مزارهای جمعی، شکستن سنگ مزار اعدامشدگان و در مواردی معدوم کردن شناسنامههای آنها، تنها نمونههایی از پروژهی نظاممندِ اختفا و حذف آثار این جنایات هستند.
با این همه و با وجود شدت و گستردگی سرکوب مخالفان و مبارزان سیاسی در سال ۱۳۶۰، کشف و مستندسازی علمی جنایاتِ آن روزها برای دههها به فراموشی سپرده شد و به تأخیر افتاد. راستیاد، محصول تلاش جمعی و داوطلبانهی دانشگاهیان، پژوهشگران و خبرنگاران تحقیقی ایرانی در داخل و خارج از ایران با هدف مبارزه با این فراموشی است. این پروژه، با تمرکز بر مطالعهی موردیِ آرمستان بهشت زهرا در تهران، یک آرامگاه مجازی برای ثبت و مستندسازی مشخصات دقیق و محل دفن جانباختگان ارائه میکند. این مطالعهی موردی همچنین با بررسی آرشیوی اسناد منتشر شده در روزنامههای آن دوران که حاوی اطلاعیهها و بیانیههای رسمی حکومت دربارهی اسامی، مشخصات و اتهامات جانباختگان است، تکمیل شدهاست. این آرامگاه تا کنون حاوی تصویر مزار و اسناد تکمیلیِ نشانگرِ مشخصات، اتهام و تاریخ مرگ بیش از ۳۵۰۰ تن از آزادیخواهانی که در سال ۱۳۶۰ و دهها تن از مبارزانی است که پس از آن اعدام شدهاند.
راستیاد یک گروه پژوهشی مستقل است و تمام منابع و امکانات مالی، انسانی، فنی و تخصصی آن از سوی خود اعضا تأمین میشود.
© هرگونه استفاده از مطالب و تولیدات راستیاد تنها با ذکر دقیق منبع مجاز است.